საპარლამენტო ფრაქცია „პატრიოტთა ალიანსის“ მიერ ინიცირებულ კანონპროექტთა პაკეტი, რომლის ფარგლებშიც შემოდის ახალი ცნება „ბოლო საცხოვრისი“. როგორც საკანონმდებლო ინიციატივაშია განმარტებული „ბოლო საცხოვრისი“ ესაა უძრავი ნივთი, რომელიც წარმოადგენს მოვალისა და მისი ოჯახის წევრზე საჯარო რეესტრში რეგისტრირებულ ერთადერთ უძრავ ნივთს და იმ შემთხვევაში, თუ მაგალითად, ფიზიკურ პირს ერთადერთი სახლი აქვს ბანკში ჩადებული, ან კერძო მევახშესთან იპოთეკის ხელშეკრულება აქვს გაფორმებული და თანხას ვერ დაფარავს, ბანკი ან მევახშე ამ ქონებას ვერ გაყიდის 3 წლის განმავლობაში. კანონპროექტი გასული წლის ბოლოს განიხილეს ჯანდაცვის და სოციალურ საკითხთა კომიტეტზე და მაშინ კომიტეტმა პატრიოტთა ალიანსის საკანონმდებლო წინადადებები არ გაიზიარა, მაგრამ კომიტეტის თავმჯდომარე კაკი ზოიძე გამოვიდა ინიციატივით, რომ საკანონმდებლო წინადადების ინიციატორებთან და სხვა კომიტეტების წარმომადგენლებთან ერთად შექმნილიყო სამუშაო ჯგუფი, რომელიც აღნიშნულ საკითხზე იმუშავებდა.
სულ ცოტა ხნის წინ საერთაშორისო ფონდმა კურაციომ ჯანდაცვის სფეროს ბარომეტრის მეათე ტალღა გამოაქვეყნა. სხვა კვლევებისგან განსხვავებით, ეს ტალღა ფოკუსირდება ჯანდაცვის სექტორში ადამიანური რესურსის სიტუაციურ ანალიზზე. ამ კვლევით კურაციო ხაზს უსვამს, რომ კარგი განათლების, სათანადო უნარ-ჩვევების მქონე და საჭიროების შესაბამისი რაოდენობის ჯანდაცვის ადამიანური რესურსი ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებასთან მჭიდრო კავშირშია, რადგან იძლევა შესაძლებლობას ერთი მხრივ -თავიდან ავირიდოთ დანახარჯი, რომელიც ჭარბი რაოდენობის ადამიანური რესურსის შენახვას სჭირდება და მეორე მხრივ - სხვა სფეროების განვითარებაში დავაბანდოთ ის დანაზოგი, რომელიც ამ სფეროში ეფექტიანობის ამაღლებით მიიღწევა. ამასთან, ჯანდაცვის ადამიანური რესურსი პირდაპირ კავშირშია სამედიცინო მომსახურების ხარისხთან, რომლის მართვაც 2017-2030 წლებში ჯანდაცვის სისტემის განვითარების ხედვის დოკუმენტის მიხედვით სახელმწიფო პოლიტიკის ერთ-ერთ პრიორიტეტს წარმოადგენს. როგორც კვლევა აჩვენებს, ჯანდაცვის სექტორში დასაქმებული ადამიანების რაოდენობით საქართველო ევროპის ქვეყნებთან შედარებით სრულ ასიმეტრიაშია. საშუალო ევროპულ ქვეყანასთან შედარებით, საქართველოს თითქმის ორჯერ მეტი - ანუ დაახლოებით 10 ათასი ექიმით მეტი ჰყავს. ეს იმ ფონზე, როდესაც საშუალო სამედიცინო პერსონალი - ექთნები თითქმის ორჯერ ნაკლებია - დაახლოებით 12 ათას 500-ით ნაკლები. ეს რიცხვები პირდაპირ კავშირშია ჯანდაცვის მომსახურების ფასთან - რადგან განვითარებად ქვეყნებში, როგორც წესი, სამედიცინო დაწესებულების ხარჯის დაახლოებით 60-70% დასაქმებულთა ხელფასზე მოდის, საქართველოს შემთხვევაში კი, გამოდის, რომ ღარიბი საქართველო ჯანდაცვაში გაცილებით ძვირადღირებულ რესურსს იყენებს და ამით ჯანდაცვის მომსახურებას მნიშვნელოვნად აძვირებს - რაც, ცხადია, ჩვენი - მომხმარებლების გადასახდელი ხდება. სტუმარი: გიორგი გოცაძე - საერთაშორისო ფონდ კურაციოს პრეზიდენტი
ფლანგვის დეტექტორმა სახელმწიფო აუდიტის ანგარიში გააანალიზა და ყველაზე საინტერესო მიგნებები და ხარვეზები წამოწია წინა პლანზე.
რუსეთში ქინძმარაულის უკანონო გამოყენების ფაქტზე ბრალდებულს თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა. სტუმარი: ნიკოლოზ გოგილიძე - საქპატენტის თავმჯდომარე
როგორ მუშაობს მიმდინარე წლის 1 იანვრიდან ამოქმედებული დეპოზიტების დაზღვევის სისტემა, რა თანხაა მობილიზებული დეპოზიტების დაზღვევის ფონდში და სად მოხდება მისი ინვესტირება.
არასამთავრობო სექტორი და ეკონომისტები საპენსიო რეფორმასთან დაკავშირებით 10 შენიშვნაზე მიუთითებენ და ამბობენ, რომ რეფორმის მნიშვნელობიდან გამომდინარე, საჯარო დისკუსიები უნდა გაიმართოს. მათი მთავარი არგუმენტებია: რეგულირების გავლენის სრულფასოვანი ანალიზის საჭიროება; საერთაშორისო პრაქტიკის უფრო დეტალური ანალიზი; დამსაქმებელთა 2%-ის განხილვა, როგორც ახალი გადასახადის; უფრო დეტალური გაანგარიშებები ე.წ. ღირსეულ პენსიასთან დაკავშირებით; სოციალური უთანასწორობის ზრდის რისკი; საგადასახადო ტვირთის ზრდა დასაქმებაზე; კონსესუსის არარსებობა რეფორმის ირგვლივ. ჩვენ პრაქტიკულად განვაგრძობთ თემას, რომელიც წინა კვირას დავიწყეთ - მაშინ, როდესაც ექსკლუზიურად მოვიპოვეთ ჯი 4 ჯი-სა და აისეტი-ს მიერ ერთობლივად ჩატარებული საპენსიო რეფორმის გავლენის შეფასების დოკუმენტი, რომლის გასაჯაროვებისგან ეკონომიკის სამინისტრო თავს იკავებდა. დღეს უკვე არასამთავრობო სექტორთან და ეკონომისტებთან ერთად ვიმსჯელებთ საპენსიო რეფორმის მიზანშეწონილობაზე და იმაზეც, თუ რა უნდა მოვუხერხოთ იმ ფაქტს, რომ დაბერებადი ერი ვართ - ეს არის ყველაზე წონიანი არგუმენტი, რომლითაც უმრავლესობა და საერთაშორისო ინსტიტუტების ნაწილი ხსნის ამ რეფორმის აუცილებლობას. სტუმრები: ბესო ნამჩავაძე - საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს ანალიტიკოსი; ნინო ევგენიძე - "ეკონომიკური პოლიტიკის კვლევის ცენტრის" აღმასრულებელი დირექტორი გიორგი ხიშტოვანი - PMC კვლევითი ცენტრის ხელმძღვანელი გიორგი პაპავა - ილიას უნივერსიტეტის ბიზნეს სკოლის ასოცირებული პროფესორი, ეკონომიკის მიმართულებით; ეკა მიქაბაძე ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილე
კაპიტალის ბაზრის ტრენდები სტუმრები: ელენე ჩომახიძე - "საქმიანი დილის" თანაწამყვანი; თამთა ივანიშვილი - BLC-ის იურიდიული დირექტორი.
ანაკლია სითის ქალაქგეგმარებითი კონცეფციის პრეზენტაცია შედგა. შეხვედრას ესწრებოდნენ მთავრობის, დიპლომატიური კორპუსის, ბიზნესისა და მედიის წარმომადგენლები. სტუმარი: ქეთი ბოჭორიშვილი - ანაკლია სითის აღმასრულებელი დირექტორი
თემა, რომელიც აქტუალური და პრობლემურია არა მხოლოდ ბიზნესისთვის არამედ ფიზიკური პირებისთვისაც, ჩვენი თანამოქალაქეებისთვის, რომლებსაც აქვთ უძრავი ქონება და მათი გაქირავებიდან იღებენ შემოსავალს ან შეიძლება აუქციონზე იყიდონ ბინა ან სახლი, გადაიხადონ ფული, საჯარო რეესტრმა დაადასტუროს მათი მესაკუთრეობა, მაგრამ ქონების განკარგვა ვერ შეძლონ, თუ იქიდან ძველი უკვე არაკანონიერი მესაკუთრები არ გამოვლენ. შედეგად, საჯარო რეესტრიდან ამონაწერის მიუხედავად, კანონიერი მესაკუთრე იძულებული ხდება გადატვირთულ ქართულ სასამართლოში ეძებოს სამართალი და ამ ყველაფერს საშუალოდ 2-3 წელი სჭირდება. ხანდახან მეტიც.
70-გვერდიან დოკუმენტში- საპენსიო რეფორმის გავლენის შეფასება , ორი მთავარი საინტერესო მომენტია: ერთი ის, რომ რესურსების რედისტრიბუცია უფრო ხდება, ვიდრე რესურსების ზრდა და მეორე - მთავარ რისკად განხილულია არაფორმალური სექტორის ზრდა და მასთან დაკავშირებული შედეგები, განსაკუთრებით მცირე და საშუალო ბიზნესში დასაქმებულებისთვის. სტუმარი: აკაკი ზოიძე - ჯანდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე
რეფორმა იწვევს რესურსების რედისტრიბუციას საზოგადოების შიგნით, ვიდრე ამ რესურსების ზრდას - ასეთია დასკვნა, რომელიც გამოაქვს 70-გვერდიან დოკუმენტს - საპენსიო რეფორმის გავლენის შეფასება - რომელიც აისეტმა, ჯი4ჯი-მ და დელოიტმა ერთობლივად მოამზადეს საქართველოს მთავრობისთვის. დოკუმენტი დეტალურად აფასებს იმ რისკებს და შესაძლებლობებს, რაც შეიძლება საპენსიო რეფორმის განხორციელებას მოჰყვეს. დოკუმენტის მიხედვით, დადებითი შედეგი იქნება ის, რომ სამთავრობო ობლიგაციების ბაზარი შესაძლოა უფრო ლიკვიდური გახდეს; ფინანსურ რესურსებზე ხელმისაწვდომობა შეიძლება გაიზარდოს - ოღონდ აქ ხაზგასმულია, რომ ეს ხელმისაწვდომობა განსაკუთრებით მსხვილი საწარმოებისთვის გაიზრდება. დადებით შედეგად ითვლება ისიც, რომ საპენსიო რეფორმის განხორციელების შედეგად, ქვეყანაში არსებული ფინანსური ინსტიტუტების მოგება კიდევ უფრო მეტად გაიზრდება. რაც შეეხება უარყოფით შედეგებს, ეს დოკუმენტი რეფორმის მთავარ უარყოფით შედეგად არაფორმალური სექტორის ზრდას მიიჩნევს. დოკუმენტის მიხედვით, ეს ზრდა გააუარესებს დასაქმებულებისა და კომპანიების პირობებს და განსაკუთრებით უარყოფითი გავლენა ექნება მცირე და საშუალო ბიზნესზე, რადგან გაზრდის მოთხოვნებს ლიკვიდურობაზე, გაზრდის ადმინისტრაციულ ხარჯებს, არაფორმალურობის ზრდის პირობებში, კი შეამცირებს მათ ხელმისაწვდომობას კაპიტალზე. კიდევ ერთი გავლენა სახელმწიფო ბიუჯეტზეც იქნება - არაფორმალური სექტორის ზრდამ შესაძლოა შეამციროს საბიუჯეტო შემოსავლები და შესაბამისად, ნაკლები რესურსი დარჩეს სოციალური პოლიტიკის სხვა მიმართულებების დასაფინანსებლად. სტუმარი: ზურაბ ჭიაბერაშვილი - ევროპული საქართველოს წევრი
რომელ ბიზნესსაც უნდა ელაპარაკოთ, ყველა გეტყვით, მთავარია, კერძო სექტორს დაგეგმვის და ბიზნესის სტაბილურად წარმოების შესაძლებლობა ჰქონდეს და მისი ინვესტიციები და აქტივები დაცული იყოს. სამწუხაროდ, ორივე ინდექსში, რომელიც ამ მიმართულებებს ზომავს, საქართველო ჩამოქვეითდა.
რაც უფრო მდიდარი იქნება საქართველო, მით უფრო ადვილად მიაღწევს თავის მთავარ მიზანს - ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას. ამ თემაზე იმ ადამიანს ვესაუბრეთ, ვისი ორგანიზაციაც ადგენს ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსს. ლიუკ ქოფი საქართველოში იპიარსის მოწვევით იმყოფებოდა.
მთავრობა მცირე მეწარმეებს ბრუნვის გადასახადს ხუთჯერ უმცირებს. პროექტის მიხედვით, რომელიც პარლამენტმა უნდა დაამტკიცოს, მცირე ბიზნესის სტატუსი გაფართოვდება და ის დღეს არსებული 100 ათასი ლარიდან 500 ათას ლარამდე ბრუნვის საწარმოებზეც გავრცელდება. ამავდროულად, შემცირდება ბრუნვის გადასახადი და ის 1% გახდება. რატომ დღეს და რა შედეგებს ელოდება მთავრობა შეღავათების გაფართოებით. სტუმარი: მამუკა ბახტაძე - ფინანსთა მინისტრი 16.02.2018
შეძლებენ თუ არა უცხოელი ინვესტორები რაიმე პირობით მაინც სასოფლო-სამეურნეო მიწის შესყიდვას და საქართველოს აგროსექტორში ინვესტირებას. მას შემდეგ რაც ახალ კონსტიტუციაში მკაფიოდ ჩაიწერა, რომ მიწა განსაკუთრებული აქტივია და მისი გაყიდვის წესს ორგანული კანონი დაარეგულირებს, ბიზნეს-სექტორი დიდი ინტერესით ელოდება სწორედ სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის შესახებ ორგანული კანონის პროექტს, რომელზეც პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტი მუშაობს. როგორც კომიტეტის თავმჯდომარე აცხადებს, დოკუმენტის 90% უკვე დაწერილია. რა შემთხვევაში ექნება უცხოურ კომპანიას ქართული მიწის შეძენის უფლება.
ბადაგონის საქმე - ანალიტიკას ეთერში მხარეების ადვოკატებს შორის დებატი ერთხელ უკვე შედგა.ანალიტიკისთან კონტაქტზე თემურ უბილავა, კომპანია ბადაგონის პრეზიდენტი გამოდის. ორი დღეა ჩვენ ასევე კონტაქტზე ვართ კომპანია ბადაგონის მეორე მხარესთან - გოგი სალაყაიას სტუმრობაზეც იყო საუბარი პირდაპირ ეთერში და კონკრეტული დოკუმენტაციის წარმოდგენაზეც. თუმცა ამ ეტაპზე ეს ვერ ხერხდება. სტუმარი: თემურ უბილავა - კომპანია ბადაგონის პრეზიდენტი 16.02.2018
"ბადაგონის" საქმე: დებატები ანალიტიკაში სტუმრები: იმედა დვალიძე - ვლადიმერ ჯანჯღავას ადვოკატი; ზაზა ხატიაშვილი - კომპანია „ბადაგონის“ ადვოკატი 09.02.2018
კომპანია ბადაგონის საქმე - ეთერი. ამ საქმემ შეიძლება ითქვას ეჭვქვეშ დააყენა ქართული ოცნების მთავარი გაცხადებული მონაპოვარი - ბიზნესის თავისუფლება საქართველოში. თავისუფლება სახელისუფლებო ჩარევებისგან. საქმე ის არის, რომ ბიზნესდავაში ერთ-ერთ მხარედ დასახელდა არც მეტი არც ნაკლები საქართველოს ვიცეპრემიერი დიმიტრი ქუმსიშვილი. 09.02.2018
თავშესაფრის მაძიებლებსა და ლტოლვილის სტატუსის მიღებაზე საქართველოს შემთხვევაში, თითქმის ყველას ალბათ უცხოეთში მყოფი ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეები გაახსენდება, რომლებიც საკმაოდ ჭარბი რაოდენობით არიან წარმოდგენილი ამ მიმართულებით. თუმცა, დღეისთვის ჩვენის საუბრის თემა ეს არ იქნება და საპირისპიროდ, განვიხილავთ თუ რა ვითარებაა უშუალოდ ჩვენთან ამ მხრივ, რამდენი ადამიანი თავშესაფრის მიღებას საქართველოს ხელისუფლებისგან და რამდენმა მოახერხა ამ სტატუსის მიღება. “ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის” კვლევის მიხედვით, 2012-2017 წლებში, ლტოლვილთა სამინისტრომ 6 ათასადამდე ადამიანი დაარეგისტრირა თავშესაფრის მაძიებლად. აქედან ირკვევა, რომ თითქმის ყოველი მეორე საქმე - ანუ 2,743 მოთხოვნაზე საქმის წარმოება შეწყდა. ლტოლვილის სტატუსი კი მხოლოდ 208 ადამიანს მიენიჭა. ცხადია, მხოლოდ ამ ორი ოფციით არ შემოფარგლულა ქართული მხარე და 1,254 ადამიანის, რომელიც თავშესაფარს ითხოვდა ჩვენთან, ჰუმანიტარული სტატუის მიანიჭა. შეგახსენებთ, რომ ჰუმანიტარული სტატუსი გულისხმობს ისეთ პირობებს, როდესაც უცხო ქვეყნის მოქალაქე ვერ აკმაყოფილებს ლტოლვილის სტატუსის მიღებისთვის საჭირო კრიტერიუმებს, თუმცა მაინც სარგებლობს გარკვეული დამატებითი დაცვის პირობებით იმ ქვეყანაში, სადაც მას თავშესაფრის მოთხოვნაზე ჰქონდა აპლიკაცია შეტანილი.
ბიზნესომბუდსმენთან შეხვედრას დღეს 80-მდე ბიზნეს-სექტორის წარმომადგენელი დაესწრო,უმრავლესობა ირაკლი ლექვინაძესთან კონკრეტული პრობლემური საკითხებით მივიდა, შესაბამისად შეხვედრა საკმაოდ ინტერაქციულ რეჟიმში წარიმართა და ბიზნესმა საკმაოდ ღიად ისაუბრა მათ სექტორში არსებულ პრობლემებზე. უმრავლესობისთვის მთავარი გამოწვევა სასმართლო სისტემაში არსებული მდგომარეობაა. ისინი ბიზნესომბუდსმენს სამოქალაქო დავებში ჩართულობას სთხოვენ.
ინფლაცია იანვარში, წლიურ ჭრილში თუ შევხედავთ 4.3% იყო, რაც გასული წლის იანვართან შედარებით 0.4%-ით ნაკლებია. თვიურად კი 0.6% დაფიქსირდა, რაც დეკემბერს 0.2%-ით ჩამოუვარდება. საბოლოოდ, შეიძლება ითქვას, იანვრის ინფლაცია გასულ თერთმეტ თვესთან შედარებით, ყველაზე დაბალია.
მარკ ვან დერ ჩისმა ბიტკოინის მოპოვება და ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის მსოფლიო მასშტაბით გავრცელება თავის ბიზნესად აქცია და საქართველოშიც იმ მიზნით ჩამოვიდა, რომ ბიტფური ჯგუფთან ერთად ინდუსტრიის კიდევ უფრო მეტად გაფართოებას შეუწყოს ხელი. ექსკლუზიური ინტერვიუ მარკ ვან დერ ჩისთან.
ვორქშოფი, რომელიც ქვეყნის მასშტაბით ინტერნეტზე წვდომის გაზრდას მიეძღვნა. სამუშაო შეხვედრაზე, რომელიც ტექნოპარკში გაიმართა და რომელიც ინტერნეტზე ხელმისაწვდომობის გაზრდის საკითხებს ეხებოდა, საყოველთაო ინტერნეტიზაციის პროექტიც მოხვდა, რომელიც 2 წლის წინ თავად საქართველოს პრემიერმინისტრმა დააანონსა. მაშინ ითქვა, რომ აღნიშნულ პროექტს ფონდი ქართუ და ბიძინა ივანიშვილი 100 მილიონი დოლარით დააფინანსებდა. პროქტის განხორციელების შემდეგ, საქართველოს მოსახლეობის 90%-ს ინტერნეტზე ხელმისაწვდომობა ექნება. მას სათავეში სპეციალურად ამ პროექტისთვის შექმნილი სახელმწიფო კომპანია „ოუფენ ნეტი“ უდგას. როგორც კომპანიის ხელმძღვანელი ნინო ქუბინიძე „ანალიტიკასთან“ აცხადებს, პროექტის პირველ ეტაპზე მოხდება სვანეთის, რაჭა-ლეჩხუმისა და გურიის 70%-ის ინტერნეტიზაცია. სახელმწიფო რამდენიმე კვირაში შესაბამის ტენდერს გამოაცხადებს, რომელიც ყველგან, სადაც მოსახლეობის რიცხვი ორას მოსახლეს აღემატება ინტერნეტს შეიყვანს. პროექტი ითვალისწინებს ინტერნეტის ვაუჩერების გაცემას მცირე მეწარმეებისა და მოსახლეობისთვისაც.
ბიზნესომბუდსმენის რანგში ირაკლი ლექვინაძე დღეს პირველად შეხვდა ბიზნესს. რა აქცენტები დასვა კერძო სექტორმა და რა მიმართულებით აპირებს საქართველოს ახალი ბიზნესომბუდსმენი გააქტიურებას. სტუმარი: ირაკლი ლექვინაძე - ბიზნესომბუდსმენი
ანალიტიკის კიდევ ერთი ექსკლუზივი - ინტერვიუ საქართველოს ყოფილ პრემიერთან და ენერგეტიკის მინისტრთან, ნიკა გილაურთან. მან პრემიერის პოსტი სულ რაღაც 39 წლის ასაკში დატოვა. დღეს ის ხელმძღვანელობს რეფორმატიქსს - გლობალურ კომპანიას, რომელსაც თავად „მთელ მსოფლიოში ყველაზე მცირე ზომის გლობალურ კომპანიას“ უწოდებს, რომლის მთავარი ნიშიც საქართველოს რეფორმების ექსპორტზე გატანაა. ნიკა გილაურს მიაჩნია, რომ მთავარი, რაც საქართველოს რეფორმებს დღეს დანარჩენი განვითარებადი მსოფლიოსთვის რელევანტურად აქცევს, გლობალური ეკონომიკური ცვლილებებია - მისი თეორიის მიხედვით, ამას ეკონომიკური გადაწყობა ეწოდება, სადაც წამყვანი ტექნოლოგიური პროგრესია.”5-10 წლის წინ ინვესტორთა ფული საქართველოში და ყოფილი საბჭოთა სივრცის ქვეყნებსა თუ აღმოსავლეთ ევროპაში ბანდდებოდა. ამის მთავარი მიზეზი დაბალი გადასახადები და იაფი მუშახელი იყო. დღეს მხოლოდ ეს მოცემულობა საკმარისი აღარ არის. ტექნოლოგიები იმდენად მოგებიანი ხდება, რომ დღეს ინვესტორს ურჩევნია თავის ფული დააბანდოს, ვთქვათ, კალიფორნიაში, სადაც ერთ-ერთი უძვირესი უძრავი ქონებაა, სადაც ერთ-ერთი ყველაზე მაღალანაზღაურებადი მუშახელი ჰყავთ. მაგრამ მეორე მხრივ, კალიფორნიის მსგავს ადგილას დიდი ფულის შოვნის მეტი შანსია” - ასეთია ნიკა გილაურის ანალიზი. ამ ტრენდის პირობებში რეფორმატიქსის როლიც იზრდება: ამ სიტუაციაში ინვესტიციის მოზიდვა გარდაუვალი აუცილებლობაა - და არა მხოლოდ იმიტომ, რომ ქვეყანაში შემოდის ფული და ჩნდება დასაქმების შესაძლებლობები; პირველ რიგში იმიტომ, რომ ინვესტიციას მოაქვს ტექნოლოგიური ტრანსფერი. განვითარებადი ქვეყნები - მათ შორის, ყოფილი საბჭოთა სივრცის დიდი ნაწილი, აზიის უდიდესი ნაწილი, არაბული სამყარო და აღმოსავლეთ ევროპის ნაწილი - ეს ქვეყნები თვითონ არ ავითარებენ ტექნოლოგიებს. ისინი მოიხმარენ მათ.
სააღსრულებლო გამოსახლების წესის აღდგენასთან დაკავშირებული დისკუსია, ბიზნესომბუდსმენის აპარატმა დღის წესრიგში დააყენა, რომელმაც მეტნაკლებად უნდა დააბალანსოს ის უარყოფითი შედეგები, რაც საპოლიციო წესით გამოსახლების გაუქმებას მოჰყვა. ამ თემაზე ბიზნესომბუდსმენის აპარატი იუსტიციის სამინისტროსთან თანამშრომლობას აპირებს.